Những người không biết vị trí mình ở đâu

Xã tôi là một xã nghèo vùng sâu vùng xa hẻo lánh, vốn yên bình, nhưng hết lòng vì công việc. Ủy ban xã đã tập trung mọi nỗ lực để phát triển hợp tác kinh tế, như tạo điều kiện để ông già trưởng bản lên thăm tỉnh, mời các chuyên gia nông nghiệp cao cấp trên tỉnh về xã giúp bà con phát triển nông nghiệp, ký thỏa thuận hợp tác kinh tế và thương mại với các xã lân cận,… và rất nhiều việc khác. Ủy ban xã và bà con đang nhiệt tình làm việc thì đột nhiên bị dội một gáo nước lạnh và gặp phải một số tai ương gây khó khăn và quấy rối ủy ban và các công việc xã đang triển khai.

Đầu tiên là chị Đao. Chị còn độc thân, mới ra trường, trước đã công tác được khoảng hai năm ở phòng hợp tác quốc tế trên huyện, nghe đâu biết tiếng Tây. Xã xin chị về để giúp ủy ban khâu hợp tác quốc tế. Ủy ban xã rất quan tâm đến chị, chị đòi ở nhà rộng 180 m2 nhưng xã không có và đã thuê cho chị nhà ở cách trụ sở ủy ban khoảng một cây số, chị rất thích và nói với ủy ban rằng chị xin đi bộ đi làm. Xã đã sắm sửa mới đầy đủ tiện nghi, trang thiết bị cho chị. Chị đón ngay cô em gái lên ở cùng để học đại học và thế là chị suốt ngày tập trung đầu óc cho cô em, chả quan tâm đến công việc gì cả. Chị đòi xã trang bị thêm cho chị loại điều hòa loại tốt, cả loại điều hòa di động loại mới ra đắt tiền, rồi đòi lắp internet tại nhà ở mà chủ yếu là để phục vụ cho cô em học đại học. Công việc chị bỏ trễ. Ông Chủ tịch xã khi gặp đối tác nước ngoài, ủy ban xã gọi chị đến để dịch thì chị mà cả Chủ tịch phải đáp ứng các yêu cầu và các đòi hỏi sắm sửa của chị. Mà thực ra mấy lần có hoạt động, xã mời chị dịch thì chị có dịch được đâu. Các hoạt động hợp tác quốc tế chị đều không để ý tới, cứ như người trên trời mới rơi xuống, gần như không có chút nhạy cảm gì cả trong công việc. Khi ủy ban giao việc cho chị sẽ thấy ngay đặc tính nổi bật của chị là lười và ỷ lại, chị thuộc tuýp người ủy ban xã phải ´´dắt tay chỉ việc´´. Gần đây chị lại đòi xã phải cho xe đưa đón chị hàng ngày đi làm và đi chợ, nếu xã không có xe thì cho taxi đưa đón chị. Lương chị nhận thì chị cất đi không dám tiêu, chỉ thích xã chi phí cho chị. Khi xin chị về xã công tác, xã tôi hy vọng và mong đợi bao nhiêu thị giờ đây xã thất vọng về chị bấy nhiêu. Ôi chị Đao, con người còn trẻ mà đã ích kỷ cá nhân thế, chắc là xã tôi có nằm mơ cũng không bao giờ thấy được chị đặt lợi ích chung lên trên lợi ích riêng.

 Tiếp theo phải kể đến là anh Cống, phó trường phòng hợp tác quốc tế trên huyện, nơi chị Đao công tác trước đây. Anh Cống được phân công phụ trách 7 xã địa bàn trong đó có xã tôi nơi mà trước đây anh đã công tác. Mọi thứ ở xã tôi giờ đã thay đổi khác hẳn thời anh ở đó, nhưng anh vẫn chỉ đạo xã tôi theo suy nghĩ và tư duy cũ của anh, chả phù hợp ti nào cả. Anh lúc nào cũng muốn tỏ ra ta đây là người rất quan trọng, từ việc nhỏ, anh xé ra to, hồ đồ hấp tấp đánh giá, báo cáo lãnh đạo huyện và lãnh đạo tỉnh. Anh có tài chụp mũ người khác, nhưng lại tỏ ra rất hiền lành. Đối với xã tôi, anh nghe ngóng những thông tin không chính xác, không chính thống rồi kết luận và bẩm báo, chụp mũ. Anh cũng là người làm việc không đàng hoàng. Với xã tôi anh chỉ liên hệ và nghe chị Đao, mà không liên hệ với ủy ban xã, Chủ tịch xã, mặc dù xã có địa chỉ và văn phòng đàng hoàng hẳn hoi, thậm chí anh chỉ giới thiệu cho các cán bộ và các đoàn đến xã công tác địa chỉ của chị Đao chứ không giới thiệu địạ chỉ liên hệ của ủy ban xã. Anh chỉ thích quan hệ một chiều, xã phải cống nạp, bẩm báo anh nếu không anh chụp mũ là xã không phối hợp. Còn anh thì chả bao giờ hỗ trợ, phối hợp với ủy ban xã cả. Ôi anh Cống, làm cán bộ như anh thì bao giờ mới giúp và hỗ trợ cho xã tôi, hay là anh hay làm chúng tôi thêm buồn, mất nhiệt tình và ngạc nhiên. Đấy là chưa kể đến việc khi ông Chủ tịch xã hiện nay đã được trên điều động và ra quyết định về làm chủ tịch xã, anh Cống còn bí mật gặp ông chủ tịch để dàn xếp và nói là ông đừng đi. Biết chuyện bạn ông chủ tịch đã mắng anh Cống. Có lẽ nên tránh loại người như anh Cống, rất phức tạp, nguy hiểm và xỏ lá.

Người thứ ba đang gây ra nhiều cản trở cho các công việc của xã là anh Tham. Anh Tham là người của tỉnh bạn biệt phái đến xã làm công tác buôn bán các sản phẩm của bà con xã tôi. Tôi cứ tự thắc mắc rằng ở đây có gì mà buôn bán cơ chứ. Từ khi anh đến đây, anh chưa làm được việc gì cho xã cả, mà trái lại anh gây nhiều khó khăn và nỗi buồn cho xã. Anh suốt ngày đơn, thư đòi xã phải chu cấp, trang bị cho phòng làm việc và nhà ở của anh các thứ mà ngang như tiêu chuẩn của Thứ trưởng. Anh ngày nào cũng đe dọa nếu xã không đáp ứng những đòi hỏi của anh thì anh sẽ điện báo về tỉnh, mà anh đã làm thật. Một con người không có tình nghĩa, đã bán rẻ linh hồn cho quỷ dữ. Xã đã đáp ứng trang bị, lắp đặt cho anh theo đòi hỏi của anh cả phòng làm việc và nhà ở đều trang bị và lắp đạt như nhau. Anh vẫn chưa hài lòng. Được voi đòi tiên, anh lại vừa đòi xã phải cho xe đưa đón anh hàng ngày  đi làm và hàng tuần đưa đón anh đi chợ, các chợ bán buôn rau quả, chợ bán buôn thịt và chợ bán buôn hải sản mà anh nói với xã là các ´´chợ trung tâm´´ để anh mua cho rẻ. Anh nói nếu không cho xe đi chợ thì xã phải thanh toán cho anh tiền taxi cho việc đi chợ. Thật đúng là anh Tham. Không biết anh lại sẽ đòi hỏi những gì tiếp theo đây. Hồi anh Tham mới đến xã, anh đã đòi xã thuê nhà cho anh. Xã đã thuê ngay nhà cho anh cách trụ sở xã khoảng 1 cây số và anh nói anh đi bộ đi làm. Nhưng nay anh đổi giọng, đòi xã phải cho xe đưa đón anh hàng ngày và anh phóng đại lên là nhà ở cách trụ sở ủy ban 3 cây số. Anh đã đưa vợ và hai con đến ở nhà xã thuê cho anh và để phục vụ vợ con anh, anh lại đòi trang bị và lắp đặt nhiều thứ lắm, nhiều thư tôi cảm thấy tiêu chuẩn gì mà cao thế, như cấp Thứ trưởng vậy, nhưng thực ra anh đòi hỏi như thế là để phục vụ vợ con anh thôi, chứ không phải vì công việc gì cả. Anh cũng là người nhận lương xong thì cất kỹ không dám tiêu, mà chỉ thích xã chi phí cho anh. Ôi anh Tham, xã tôi và đất nước tôi có bao nhiêu voi và tiên mà anh cứ đòi mãi thế.

Thật buồn và không may xã tôi vớ ngay phải chị Đao, anh Cống và anh Tham, những người còn trẻ mà đã ích kỷ cá nhân, lại tham lam thế và không biết vị trí của mình đang ở đâu.