Vĩnh biệt - một bài thơ hay về hoa thạch thảo

Trần Đông Phong

Nhà thơ Pháp Guillaume Apollinaire (1880-1918) có một bài thơ rất hay về hoa thạch thảo tên là L’adieu (Vĩnh biệt).

 Điểm đặc biệt là bài thơ chỉ có 5 câu, mà 3 câu đầu thể hiện 3 khoảng thời gian.

Câu 1 chỉ quá khứ  “Tôi đã ngắt”, động từ cuellir chia ở thì quá khứ PP

“a cueilli”.

Câu 2 chỉ hiện tại “em nên nhớ chuyện nay”, động từ se souvenir chia ở thì hiện tại P “souviens-t’en”.

Câu 3 chỉ tương lai “Chúng ta sẽ không còn gặp”, động từ voir chia ở thì tương lai FS “verrons”.

Bài thơ cho thấy một quá trình nhân quả Quá khứ-Hiện tại-Tương lai. Vì quá khứ “đã” ngắt hoa, nên làm cho ở “hiện tại” mùa thu chết, do vậy trong “tương lai” không thể gặp nhau nữa. Vậy là Vĩnh biệt L’Adieu.

L'Adieu

J'ai cueilli ce brin de bruyère
L'automne est morte souviens-t'en
Nous ne nous verrons plus sur terre
Odeur du temps Brin de bruyère
Et souviens-toi que je t'attends

                                        (Guillaume Apollinaire)

Vĩnh biệt

Tôi đã ngắt nhành hoa

thạch thảo này.

Mùa thu chết em nên

nhớ chuyện nay.

Chúng ta sẽ không còn

gặp nhau nữa

trên chính trái đất này.

Hương thời gian

Nhành hoa thạch thảo đây

Và em hãy

nhớ rằng tôi vẫn đợi em.

(TĐP dịch  từ nguyên tác tiếng Pháp của Guillaume Apollinaire)

Phạm Duy đã dịch lời Việt và phổ nhạc bài thơ này, đặt tên là Mùa thu đã chết. Nhiều ca sỹ đã trình bày thành công bài hát này. Lời dịch bài hát có nhiều đoạn lặp lại và đảo trật tự câu. Một số đường link để nghe bài hát này :

Bằng Kiều: http://www.youtube.com/watch?v=N0X1E0n-PyY

Lệ Thu: http://www.youtube.com/watch?v=Z6cU0Lp_pCU

Khánh Ly: http://www.youtube.com/watch?v=nkKKeMZNKs8

Julie: http://www.youtube.com/watch?v=QCFxPTIxv44

Hoàng Anh Thư : http://www.youtube.com/watch?v=nmSqBZY5v28

Ngọc Anh : http://www.youtube.com/watch?v=m60G8TFG0Z0