Thứ Bảy, 16 tháng 11, 2013

Những câu Kiều của Nguyễn Du dịch thơ Đường

Trần Đông Phong
Truyện Kiều của Nguyễn Du gồm 3254 câu được viết theo thể lục bát kể về cuộc đời chìm nổi của nàng Kiều xinh đẹp, tài hoa. Theo bản gốc chữ nôm Truyện Kiều được viết một mạch không chia đoạn. Việc đánh số câu và chia đoạn chỉ xuất hiện ở các bản phiên âm chữ quốc ngữ đời nay cho độc giả dễ theo dõi. Truyện viết liền một mạch, tuy nhiên khi nghiên cứu kỹ từng câu ta lại thấy có những câu có ý rất sát với những câu thơ cổ, thời Đường, Hán và có thể coi là các bản dịch các câu thơ cổ đó. Trong các bản Truyện Kiều đều có giải thích, trích dẫn và có những chỗ còn có ý kiến nhác nhau. Nhưng đến nay chưa có nghiên cứu nào tổng hợp riêng về đề tài này. Trước đây tôi đã lưu ý vấn đề này nhưng không viết ra. Gần đây có một số bạn nói nếu viết ra thì sẽ rất có ích. Nay tôi viết ra, trình bày dưới dạng bảng để tiện theo dõi. Mặc dù đã tra cứu kỹ, nhưng vẫn có một số câu chưa xác định được tác giả.  Có một số câu không phải là thơ Đường, tôi đã ghi rõ là cổ thi, Hán thi trong phần tên bài. Còn lại đều là thơ Đường.

Cần chú ý rằng ở đây không bao gồm các câu thơ sử dụng điển tích cổ, mà vốn có rất nhiều trong Truyện Kiều.

Số
TT
Truyện Kiều
Thơ Đường
Nguyên tác
Tên bài
Tác giả
1
Câu số: 27-28
Một hai nghiêng nước nghiêng thành

Nhất cố khuynh nhân thành
Tái cố khuynh nhân quốc
Hán thi
Lý Diên Niên
2
Câu số: 41-42
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Phương thảo liên thiên bích
Lê chi sổ điểm hoa
Cổ thi
Khuyết danh
3
Câu số: 69-70
Thuyền tình vừa ghé tới nơi
Thì đà trâm gãy, bình rơi bao giờ
Nhất phiến tình chu sơ đáo ngạn
Bình trầm hoa chiết dĩ đa thì
Đường thi
Khuyết danh
4
Câu số: 156
Một nền Đồng Tước khóa xuân hai Kiều
Đồng Tước xuân thâm tỏa nhị Kiều
Xích Bích hoài cổ
Đỗ Mục
5
Câu: 169-170
Dưới cầu nước chảy trong veo
Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha
Nhất cừ xuân bích ảnh sàn sàn
Lục liễu kiều biên yển ánh gian

Cổ thi
Khuyết danh
6
Câu: 226
Màu hoa lê hãy đầm đìa giọt mưa
Lê hoa nhất chi xuân đới vũ
Trường hận ca
Bạch Cư Dị
7
Câu số: 1261-1262
Khi về hỏi liễu Chương Đài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay
Chương Đài liễu, Chương Đài liễu
Tích nhật thanh thanh kim tại phủ?
Túng sử trường điều tự cựu thuỳ
Dã ưng phan chiết tha nhân thủ.
Chương Đài liễu
Hàn Hoàng
8
Câu số: 2030
Tiếng gà điếm nguyệt, dấu giầy cầu sương
Kê thanh mao điếm nguyệt
Nhân tích bản kiều sương
Thương Sơn tảo hành
Ôn Đình Quân
9
Câu số: 2236
Hồn quê theo ngọn mây Tần xa xa
Vân hoành Tần lĩnh gia hà tại
Tả thiên chí Lam Giang thị điệt Tương
Hàn Dũ
10
Câu số: 2747-2748
Trước sau nào thấy bóng người
Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông
Nhân diện bất tri hà xứ khứ
Đào hoa y cựu tiếu đông phong
Đề tích sở kiến xứ
Thôi Hộ
11
Câu số: 3125-3126
Có điều tri nữa mà ngờ
Khách qua đường để hững hờ chàng Tiêu
Hầu môn nhất nhập thâm như hải
Tòng thử Tiêu lang thị lộ nhân
Tặng tì
Thôi giao
12
Câu số: 3219-3224
Khúc đâu đầm ấm dương hòa
Ấy là hồ điệp hay là Trang Sinh
Khúc đâu êm ái xuân tình
Ấy hồn Thục  Đế hay mình đỗ quyên
Trong sao châu rỏ duềnh quyên
Ấm sao hạt ngọc Lam Điền mới đông

Trang Sinh hiểu mộng mê hồ điệp
Thục Đế xuân tâm thác đỗ quyên
Thương hải nguyệt minh châu hữu lệ
Lam Điền nhật noãn ngọc sinh yên
Cẩm sắt
Lý Thương Ẩn

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét